Necla DALAN
Elif Aslı Yıldız Tunaoğlu, geçtiğimiz nisan ayında marketten aldığı Patiswiss marka çikolata küflü çıkınca tepki gösteren müşterisine çok sert bir cevap yazdı. Maksadını aşan açıklama kısa sürede sosyal medyada yayıldı. Elif Aslı Yıldız Tunaoğlu ve marka sosyal medya tabiriyle ağır linç yedi. Patswiss’i krize sürükleyen gelişmeler üzerine Elif Aslı Yıldız Tunaoğlu özür diledi ve görevinden istifa etti. Hisselerini eşi Karel Elektronik’in kurucu ortaklarından olan eşi Ali Sinan Tunoğlu’na devretti.
Ali Sinan Tunaoğlu’nun iletişim kazası olarak nitelendirdiği gelişmelerin ardından Patiswiss toparlanma sürecine girdi. Özel markalı ürünler üretmeye devam eden şirket, ürünlerini raflarından çıkaran marketlere yeniden girmeye hazırlanıyor. Asıl gelişme ise ihracat kanadında yaşandı. Kriz öncesinde iç pazardaki siparişler yüzünden arka planda kalan ihracata odaklanıldı. Özellikle Amerika’daki dev market zincirlerinden gelen talepler üzerine üç olan fabrika sayısının dörde çıkarılmasına karar verildi. Üç fabrikada 500 olan çalışan sayısına yeni fabrikayla 60 kişi daha eklenecek.
Bir grup gazeteci arkadaşımla Patiswiss’in Ankara’daki fabrikasına gittik. CEO Mustafa Nafiz Yıldız bize yeni yatırımlarını ve ihracatla ilgili çalışmalarını anlattı. Ali Sinan Tunaoğlu ve Elif Aslı Yıldız Tunaoğlu ile de görüşme fırsatı bulduk ve hem mesaj krizini hem de sonrasında yaşananları konuştuk.
AMERİKALI DEV MARKET ZİNCİRLERİNE ÜRETİM YAPACAK
Amerika’ya geleneksel kanalda satış yaptıklarını anlatan Mustafa Nafiz Yıldız, şimdi çok tonajlı bir proje için yatırımlarını büyüttüklerini anlattı. Şirketin ilk ihracatını 2022 yılında yaptığını, şu anda 26 ülkeye ihracat gerçekleştirdiklerini kaydeden Yıldız, şöyle devam etti: “Patiswiss olarak Ankara’da üç fabrikamız var. Dördüncü fabrikamızı açıyoruz. Şu ana kadar kaplama hatları için 16 milyon TL yatırım yaptık. Toplamda 200 milyon TL’yi bulacak. Burada Amerika’da yüksek tonajlı bir ihracat üretimi başta olmak üzere iç pazarın da ihtiyacını karşılayan bir sistem kuruyoruz. Aktif olarak 26 ülkeye ihracat yapıyoruz. Suudi Arabistan ve Katar başı çekiyor. O bölgedeki talep düşmüyor. En çok çilekli ürün gidiyor ama artık dondurma ürünümüzü uçak kargoyla göndermeye başladık. Amerikalı müşterimiz bizden 454 gramlık bir ürün çalışmamızı istedi. Tonaj büyük olduğu ve diğer işlerimizi de yapmamız gerektiği için yeni fabrika gündeme geldi. Amerika’da daha çok geleneksel kanallar üzerinden ihracatımız vardı. Son yatırımımızla bu ihracat kanalını büyüteceğiz. Amerika’ya ihracat Suudi Arabistan ve Katar’ın önüne geçer. Karlılığı yüksek, katma değerli bir ihracat olacak. Eylül ayında ilk etapta Amerika’ya 30-50 konteyner yükleme yapacağız. Farklı ürünler için de görüşmelerimiz sürüyor. 2023 yılında cironun yüzde 11’i ihracattan geldi. İç pazarda talep o kadar yoğundu ve biz de ona ağırlık verdik. Bu yıl ihracatın payını yüzde 25’e çıkarmayı hedefledik. Bir ihracat firması olma yolunda ilerliyoruz.”
“KENDİMİZİ İYİ ANLATAMADIK, RAFLARA DÖNÜYORUZ”
2004 yılında kurulan Patiswiss’in mevcut ortaklara 2018 yılında geçtiğini de dile getiren Yıldız, o gün 10 kişinin çalıştığı imalathanenin 500 kişinin çalıştığı bir şirkete dönüştüğünü vurguladı. Yeniden yapılanma yoluna gittiklerini dile getiren tüm markalarını Patiswiss Food Group adı altında toplayacaklarını vurguladı. Yıldız, şöyle devam etti:
“Geçen yıla göre ilk 6 ayı karşılaştırdığımızda yüzde 200’lük bir büyüme kat ettiğimizi görüyoruz. Tabii bu süreci değerlendirirken nisandan sonraki süreçle birlikte ele almak gerekiyor. 2023 ciromuz 731 milyon olarak gerçekleşti, bu yıl hedefimiz 1 milyar TL’nin üzerine çıkmaktı. Yıl sonunda bu rakamı yakalayabilir miyiz hep birlikte göreceğiz. Geçen bayram bütün yerleşkelerimizden 400 tonluk çikolata üretimi yapıp Türk pazarına verdik. Hali hazırda 3 fabrikada 500 çalışanımız var. Yüzde 70 kadın oranımızı koruyoruz. Nisan ayındaki süreç bir iletişim kazasıydı. İlk baştan beri bu davranışı tasvip etmediğimizi başkanımıza ilettik. Açıklamalarımız kısıtlı bir kesime gitti. Sosyal medyada hınç kültürü zemini çok kolay oluşuyor. Maksadını aşan sözler hınç kültürüyle birleşince başımıza bunlar geldi. Samimi özrümüzü diledik, Elif Hanım görevinden ayrıldı ve müşterimizle helalleştiler. Ama bu süreçte kendimizi iyi anlatamadığımızı gördük. Ürünlerimizin neden raftan kaldırıldığını anlayamadık. Ciddi bir manada bu süreç uzadı ama bayramdan iki gün önce raflara geri döndü. Sosyal medya linçinde gözden kaçırılan burada çalışan 800 kişiydi. Tedarikçilerle bu sayı binlerce kişiye ulaşıyor. Süreç ihracatımızı etkilemedi. Bizim Cadex sertifikamız var. Çocuk işçiden çalışma refahına birçok konuda denetimi içerir. Patiswiss sorunlu olsa bu sertifikayı alamazdı. Bunu da anlatmakta geç kaldık.”
“KEŞKE ŞİRKET BU KADAR ZARAR GÖRMESEYDİ”
Sohbetimizin bu noktasına Elif Aslı Yıldız Tunaoğlu ve Ali Sinan Tunaoğlu dahil oldu. Elif Aslı Yıldız Tunaoğlu, “Kendimi kötü ifade ettim. Çok korkunçtu. Markaya inanılmaz zarar verdim, çok üzgünüm. Çalışanlara ne diyeceğim kısmı çok kötüydü. Bir daha böyle bir şeyi yaşamak istemem. Keşke şirket bu kadar zarar görmeseydi. O kadar çok ders aldım ki…” derken Ali Sinan Tunaoğlu da “Olmaması gereken bir yorumdan işin bu noktaya gelmesi çok üzücü. Müşteriye bir hata yapıldı ama ölçü bu kadar kaçmalı mıydı, bir tuhaflık var” yorumunu yaptı.
Ali Sinan Tunaoğlu, Türkiye pazarından aldıkları siparişleri karşılayamaz durumdayken ihracata odaklanamadıklarına da değinerek, şöyle konuştu:
“YOLUMUZA DEVAM EDECEĞİZ YABANCI ORTAK DÜŞÜNCEMİZ VAR”
“Bu olaydan sonra akıllandık. İhracata yoğunlaştık. İki yıl önce Amerika’da bir şirket oluşturmuştuk. Orada tüketim Türkiye’nin 10 katı… Şimdi Amerika, Avrupa ve Rusya’ya döndük. Şirketimizi büyütmeye devam edeceğiz. İyi bir üretim kapasitemiz ve elimizde iyi markalarımız var. Sonuçta burası bir Türk şirketi, yüzlerce insan çalışıyor. Yolumuza devam edeceğiz. Yatırımlarımızı yapıyoruz, yeni ürünler geliştiriyoruz. Ortaklık konusunda niyetimiz var. Daha çok yabancı ortak düşünüyoruz. Bir finans kuruluşuyla anlaştık. Yabancı talipler de var. Bu krizi yaşamasak ve mevcut hızla büyüme devam etseydi halka arzı düşünebilirdik ama şu anda gündemimizde yok.”
patronlardunyasi.com
